Wiek XXI to okres, w którym wpływ popkultury jeszcze bardziej wzrósł niż w okresie powojennym. Globalizacja, a za tym idąca masowość oraz rosnące znaczenie gospodarki kapitalistycznej na świecie spowodowały, że kultura stała się łatwo dostępnym produktem, na który wciąż rośnie popyt, jak i podaż. Świetnym tego przykładem są komiksy sprzedawane w wielotysięcznych nakładach

w samych Stanach Zjednoczonych oraz liczne ich przekłady w innych krajach na świecie. Komiksy zaczęły wywierać coraz większy wpływ na naszą świadomość, a ich bohaterowie stali się w pewnym sensie idolami transmitującymi różne treści polityczne, społeczne czy naukowe, w tym i te historyczne. Wszystko zależy od symboliki, jaka jest przypisana danemu bohaterowi.

Bohater komiksowy – superbohater

Tak jak linie mogą stać się graficzną metaforą – symbolem, który jest podstawowym składnikiem swoistego, umownego języka, tak bohater komiksowy, a zwłaszcza

superbohater może stać się symbolem o określonych właściwościach. Często w taki sposób obrazki oddalają się od swojego wizualnego kontekstu, a zbliżają do niewidzialnego świata symboli – tak było m.in. u Sumerów,

gdzie obrazki oznaczały stan posiadanych dóbr. W tym przypadku Batman może być symbolem cierpienia, Sknerus McKwacz kapitalizmu, a z kolei Kapitan Ameryka patriotyzmu amerykańskiego i historii najnowszej.

W jednym z dwóch największych wydawnictw komiksowych na świecie – Marvel Comics, obok Spider-Mana to właśnie Kapitan Ameryka był symbolem w zasadzie nierozerwalnie związanym ze swoim cywilnym odpowiednikiem – Stevenem „Steve’em” Rogersem. Historia Steve’a jest przepełniona treściami patriotycznymi, które w znacznym stopniu nawiązują do rzeczywistości historycznej.

Steve pochodził z Brooklynu. Kiedy w Europie rozpętała się II wojna światowa, postanowił zgłosić się do wojska. Niestety, nie miał warunków fizycznych potrzebnych do pełnienia służby w armii amerykańskiej, ale nie poddał się. Postanowił wziąć udział w niebezpiecznym eksperymencie, który zmienił go w superżołnierza i przygotował do walki z nazistami. Warto nadmienić, że czas wydawniczy komiksów z początkami Kapitana Ameryki datuje się na marzec 1941 roku, czyli jeszcze przed atakiem Japonii na Pearl Harbor.

Na pomysł stworzenia postaci jej autor, Joe Simon, wpadł już rok wcześniej, czyli w 1940. Bohater miał nazywać się Super American. Jednak wszechobecność słowa „super” oraz zbyt wyraźna aluzja do Supermana sprawiły, że autor zdecydował się zamienić je na captain. Simon uważał, że mało było wówczas kapitanów na stronach komiksów.
Następnie Martin Goodman, odpowiedzialny za ówczesne wydawnictwo Timely Comics (później Marvel Comics), podjął decyzję o wydaniu historii obrazkowych z Kapitanem Ameryką.

Historia ta bardzo mu odpowiadała, gdyż w jego planie wydawniczym była luka, którą solowy bohater świetnie mógł wypełnić. Postać Kapitana Ameryki i jego przygody narysował Jack Kirby.

Według pomysłu Simona Kapitan Ameryka był postacią ściśle związaną ze świadomością polityczną autorów, którzy potępiali działania III Rzeszy. Wiedząc, że prawie całe społeczeństwo amerykańskie potępia akty agresji dokonywane w Europie przez nazistów, sami także chcieli wyrazić swoje poglądy. Kapitan Ameryka, według daty umieszczonej na okładce, trafił do dystrybucji w marcu 1941 roku, ale tak naprawdę komiks był już w sprzedaży od grudnia 19404. Tak więc Kapitan zdobył dużą popularność, zanim jeszcze Amerykanie przystąpili do wojny. Dlatego też pierwsze komiksy ze Steve’em Rogersem mogą być świetnym źródłem historycznym, ukazującym orientacje polityczne społeczeństwa amerykańskiego w czasie wojny, a także propagandę kształtującą opinie Amerykanów w obliczu

początków drugiego globalnego konfliktu w dziejach ludzkości5. Kapitan to nie tylko ikona męskości i kolejnego nadczłowieka stającego w obronie powszechnie rozumianej prawdy i sprawiedliwości, ale też symbol Stanów Zjednoczonych oraz żołnierzy „Wujka Sama”. To superbohater, który jednocześnie ucieleśnia żołnierskie cnoty.

Więcej przeczytacie w artykule Bartosza Stuły „Popularne komiksy z Kapitanem Ameryką jako forma poznawania historii” w najnowszym wydaniu (3/2021) „Wiadomości Historycznych”.